یبوست بیماری است که به خاطر کند شدن حرکات روده و همچنین جذب بیشتر آب مایع داخل روده بزرگ و سفت شدن مدفوع به وجود می‌آید. ممکن است که هر فردی به طور طبیعی در طول زندگی خودش چند باری این بیماری را تجربه کرده باشد. قبل از هر چیزی باید بگوییم که هر کسی الگوی دفع مختص به خودش را دارد برای مثال ممکن است فردی روزی سه بار ولی فرد دیگری هفته‌ای سه بار دفع کند.
یکی از مشکلات بزرگی که سبک زندگی امروزی با خودش به وجود آورده است عارضه یبوست است. کم کم با گذر زمان تحرک افراد نیز کم شده است و مردم معمولاً مسافت‌ها را با ماشین طی می‌کنند، به علاوه مصرف فست فودها و تنقلات نیز بسیار زیاد شده است و افراد نسبت به قدیم کمتر از میوه و سبزیجات استفاده می‌کنند.
در ادامه چند علائم یبوست را برای شما ذکر می‌کنیم و اگر شما نیز علامت‌های زیر را داشته باشید در واقع به یبوست مبتلا شده‌اید و باید حتماً آن را رفع کنید:
- بعد از دفع این احساس را داشته باشید که به طور کامل تخلیه نشده‌اید.
- دفعات دفع مدفوع شما نسبت به دفعات قبلی همیشگی کمتر باشد.
- مدفوعتان سفت باشد.
- سردرد داشته باشید.
- هنگام دفع نیاز به زور زدن بسیار زیادی داشته باشید.
- درد و نفخ داشته باشید.
عوامل ایجاد کننده یبوست
به یاد داشته باشید که یبوست خود به خود به وجود نمی‌آید و عواملی وجود دارند که باعث به وجود آمدن این عارضه می‌شوند، در ادامه با ما همراه باشید تا این عوامل را به طور کامل ذکر کنیم.
خواب کافی نداشتن، مصرف مقدار کمی سبزیجات و میوه، مصرف آب و مایعات کم، چاقی، استرس، بالا رفتن سن، کم تحرکی و یا بی تحرکی، به وجود آمدن اختلالاتی در هورمون، مصرف زیاد از حد موادی که منجر به تنبلی روده نیز می‌شود، مصرف کردن برخی داروها مانند داروهای فشار خون بالا، آهن، داروهای ضد افسردگی، داروهای آنتی اسید و…
چه زمانی یبوست می‌تواند خطرناک باشد؟
وقتی که دچار یبوست به همراه احساس پری و همچنین درد در ناحیه شکم بودید و به علاوه دفع مدفوع و گاز روده نداشته باشید باید خیلی زود به یک پزشک متخصص و یا پرستار مراجعه کنید. به علاوه زمانی که تهوع و استفراغ همچنین سرگیجه و خونریزی از مقعد و ضعف عمومی همراه با یبوست باشد هرچه زودتر باید به پزشک متخصص گوارش و معده مراجعه کنید و هرگز به فکر خود درمانی نباشید.
مسئله بسیار مهمی که باید به آن توجه کنید این است که شما حواستان باشد در صورتی که موارد زیر را نیز داشته باشید باید با دکتر یبوستتان مشورت کنید.
- تغییر الگوی دفع مانند چگونگی دفع مدفوع و دفعات آن برای مدت زمان بیشتر از دو هفته.
- وجود خون همراه با مدفوع.
- احساس درد هنگام دفع.
- کاهش وزن خیلی ناگهانی و بدون رژیم غذایی.
- کم شدن قطر مدفوع شما.
جلوگیری از یبوست
همیشه به یاد داشته باشید که پیشگیری کردن از درمان بسیار مفیدتر و کاربردی‌تر است. در کل بهترین عکس العملی که شما می‌توانید داشته باشید پیشگیری است، اولین مسئله تغییر در سبک زندگی افراد و اصلاح آن است به این معنا که:
- باید در طول روز ورزش و پیاده‌روی انجام شود و حتماً برنامه ورزشی داشته باشید و به طور منظم آن را انجام دهید.
- در طول روز حداقل باید ۸ تا ۱۰ لیوان آب مصرف کنید تقریباً هر دو ساعت یک لیوان آب به صورت تدریجی میل شود، همچنین باید مصرف کافئین را به حداقل برسانید زیرا مصرف زیاد چای و قهوه باعث این می‌شود که میل شما به خوردن آب کم شود.
- مصرف هر سه وعده غذایی، وعده غذایی را نباید حذف کنید و باید سعی کنید که حجم مصرفی‌تان کم باشد ولی دفعات میل غذا زیاد.
- استفاده میزان بیشتری از فیبرهای محلول مانند جو سیب موز جو دوسر لوبیاها، و نامحلول‌هایی مانند گندم حبوبات بیشتر سبزیجات و… در برنامه غذاییتان.
- مصرف نان و برنج سبوس‌دار به جای مصرف نان و برنج سفید.
- مصرف بیشتر میوه و سبزیجات خام.
- خواب کافی و منظم داشتن همچنین باید سر ساعت مشخصی بخوابید.
- کم کردن استرس فاصله گرفتن از عاملی که باعث به وجود آمدن آن می‌شود، شما می‌توانید از روش‌های کاهش استرس و کنترل آن کمک بگیرید.
درمان یبوست با خاکشیر
خاکشیر یک ماده‌ای است که می‌تواند به درمان یبوست افراد کمک بسیار زیادی کند، برای میل کردن آن باید خاکشیر را همراه با آب داغ پس از اینکه ولرم شد و همچنین لیمو ترش و یک قاشق غذاخوری عسل مخلوط کنید و صبح زود وقتی که از خواب بیدار شدید و هیچ چیزی را میل نکرده‌اید باید آن را بخورید.
عوارض یبوست
عارضه یبوست اگر کوتاه مدت باشد مشکلات خاصی را به وجود نمی‌آورد ولی اگر این عارضه ادامه داشته باشد و درمان نشود و طولانی مدت و مزمن باشد عوارض زیادی را با خودش در پی خواهد داشت. عوارضی مانند شقاق، بی‌اختیاری مدفوع، بواسیر، بیرون زدگی روده از معده و…. و حتی ممکن است که اگر در طولانی مدت درمان نشود باعث به وجود آمدن سرطان نیز شود.
به خاطر همین ما به شما توصیه می‌کنیم که اگر این عارضه در شما ادامه یافت درمان‌های خانگی را رها کنید و حتماً به دکتر گوارش و کبد بالغین مراجعه کنید تا از عوارض ناشی از آن در امان بمانید. این عارضه در بین کودکان ممکن است باعث آزار و اذیت بسیار زیادی شود و آرامش کودکان را بگیرد به خاطر همین در صورت مبتلا بودن کودکی به این عارضه باید هرچه زودتر به دکتر گوارش اطفال برای درمان مراجعه شود.
بواسیر و یبوست
یبوست و بواسیر رابطه‌ای دو طرفه با یکدیگر دارند یعنی هر کدام از آنها منجر به به وجود آمدن یکی دیگر از آنها می‌شود. یبوست مزمن و درمان نشده باعث به وجود آمدن بواسیر می‌شود، و از سوی دیگر همچنین کسی که مبتلا به بواسیر است به خاطر درد مقعد در هنگام دفع مدفوع، دفعش را به تاخیر می‌اندازد که خودش یکی از عوامل به وجود آورنده یبوست است.
برای درمان سریع یبوست چه چیزی را مصرف کنیم؟
اگر شما نیز مقطعی و بدون هیچ گونه سابقه و یا مشکل دیگری به طور خیلی ناگهانی به یبوست مبتلا شدید می‌توانید روش‌های خانگی را برای برطرف کردن مشکلتان مورد استفاده قرار دهید.
برای درمان این عارضه می‌توانید از انجیر خیس شده ناشتا، اسفناج، خوردن آلو خشک، خوردن تخم کتان، مصرف عسل طبیعی ، خوردن انگور، رازیانه و…
موردی که ذکر کردیم درمان‌های غیر دارویی هستند و همچنین شما می‌توانید از داروهایی که بدون نسخه از داروخانه تهیه می‌شوند استفاده کنید.
درمان فوری یبوست
گذشته از موارد ذکر شده در بالا شما می‌توانید با انجام دادن کارهایی مانند پیاده‌روی صبحگاهی به همراه خوردن آب گرم، انجام دادن یوگا، نوشیدن آبی که به مدت زمان یک شب در ظرف مسی باقی مانده باشد و… روش‌های دیگری برای درمان یبوست هستند استفاده کنید.
در کل یبوست موضوعی ساده و متداولی است ولی اگر به آن اهمیت داده نشود و با گذر زمان این عارضه تشدید شود در نتیجه درمان نشدن آن باعث به وجود آمدن مشکلات زیادی می‌شود که ممکن است سلامتی زندگی شما را به خطر بیندازد.
