ویتامین A یک نوع ویتامین محلول در چربی است که برعکس ویتامین‌های محلول در آب، مقدار اضافی آن راحت از بدن دفع نمی‌شود و به خاطر همین می‌تواند خطراتی داشته باشد. با این حال هم هنوز در خیلی از کشورهای فقیر کم بودن مقدار ویتامین A در بدن یک مشکل سوء تغذیه برای سلامتی افراد به حساب می‌آید.
ویتامین A در مواد غذایی گیاهی و جانوری یافت می‌شود، در غذاهای جانوری به طور مستقیم ویتامین A قابل مصرف است ولی در غذاهای گیاهی این ویتامین به طور کاروتنوئید موجود است و باید در بدن، به ویتامین A تبدیل شود. در ادامه مطلب با ما همراه باشید تا تمامی موارد لازم را در مورد ویتامین A برای شما شرح دهیم.
ویتامین A چیست؟
در حقیقت ویتامین A شامل موادی است که هم در غذاهای جانوری و هم در غذاهای گیاهی یافت می‌شوند همچنین به آنها کاروتنوئید رتینول، رتینوئید همچنین شبکیه نیز می‌گویند. ویتامین A محلول در چربی است و اگر از طریق غذاهای گیاهی به بدن وارد شود باید در پی تغییراتی بدن آن را به شکل فعال به ویتامین A تبدیل کند. اما اگر این ویتامین از طریق مصرف غذاهای جانوری به بدن وارد شود ویتامین A جذب می‌شود به همان شکل مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین برای اینکه بدانید ویتامین A چیست، باید به عملکردها و همچنین خواص آن دقت کنید.
فواید ویتامین A چیست؟
مهمترین تاثیر مثبتی که ویتامین A می‌تواند روی بدن بگذارد سلامت چشم‌ها است این ویتامین توانایی بهبود بینایی را دارد به خاطر اینکه این ویتامین بخشی از پروتئین رودوپسین را در خودش دارد که در چشم‌ها توانایی جذب نور را دارد. به علاوه در ساختار سلول‌های غشای قرینه هم ویتامین A موجود است و همچنین در کل کمبود ویتامین A تاثیر مستقیمی بر روی سلامت چشم‌ها دارد.
خاصیت دیگری که این ویتامین دارد اهمیت در رشد سلولی است به خاطر اینکه فواید ویتامین A در زمان بارداری برای رشد جنین و شکل گیری اندام‌های جنین اثبات شده است، به خاطر همین خانم های باردار و همچنین نوزادان باید به مقدار کافی ویتامین A را دریافت کنند. البته همان گونه که گفتیم ویتامین A در چربی است و مقدار اضافی آن نمی‌تواند از بدن دفع شود به خاطر همین نه تنها فقط خانم‌های باردار بلکه همچنین همه افراد قبل از مصرف کپسول و یا قرص ویتامین A باید به پزشک مراجعه کنند و با او در مورد این موضوع مشورت کنند، ولی احتیاط کردن در این مورد در بین خانم های باردار بیشتر است به خاطر اینکه مصرف زیاد از حد این ویتامین می‌تواند منجر به نقص در جنین شود.
ویتامین A خواص آنتی اکسیدانی دارد و درست مانند خواص ویتامین e و ویتامین c می‌توان سلول‌های بدن را در برابر استرس اکسیداتیو حفاظت کند. به علاوه می‌تواند با سلول‌های سرطانی مقابله کند و همچنین برای پیشگیری از به وجود آمدن سرطان بسیار مفید است. به خاطر خاصیت آنتی اکسیدانی آن، این ویتامین برای مو و مخصوصاً پوست اهمیت خیلی زیادی دارد، به خاطر اینکه از پیری پوست و آسیب بافتی پیشگیری می‌کند و به علاوه کمک می‌کند که زخم‌ها سریع‌تر بهبود یابند.
خیلی از ماها خواص ویتامین دی در سیستم ایمنی و پیشگیری از بیماری‌های خود ایمنی را می‌دانیم، ولی افراد کمی از نقش بسیار مهم ویتامین A در سلامت سیستم ایمنی بدن خبردار هستند. یکی از خواص ویتامین A تقویت کننده سیستم ایمنی بدن از طریق تولید آنتی بادی‌ها و همچنین انواع سلول‌های ایمنی برای دفاع کردن از بدن در مقابل عفونت‌ها است.
با فواید ویتامین A برای بدن آشنا شدید در صورتی که می خواهید از دیگر مطلب های کندوک همانند مطلب تشخیص گرده گل تقلبی بازدید کنید می توایند به بخش بلاگ کندوک مراجعه نمایید.
کمبود ویتامین A در بدن
خانم‌ها تا قبل از اینکه به سن ۵۰ سالگی برسند تقریبا روزانه به ۷۰۰ میکروگرم ویتامین A و همچنین آقایان در طول روز به مقدار ۹۰۰ میکروگرم ویتامین A نیاز دارند البته دقت کنید که این مقدار در بین خانم‌های باردار و شیرده افزایش پیدا می‌کند. با این حال هم کشورهای پیشرفته ویتامین‌های مورد نیازشان را از طریق مواد غذایی به دست می‌آورند ولی کشورهای فقیر معمولاً با کمبود ویتامین A دست و پنجه نرم می‌کنند و همچنین کشورهایی که در حال توسعه هستند باید برای پیشگیری از کمبود مقدار ویتامین A تلاش کنند. با توجه به خواص ویتامین A که در بالا ذکر کردیم در ادامه چند مورد از عوارض کمبود ویتامین A را ذکر می‌کنیم:
- شب کوری
- تاخیر در رشد کودکان
- خشکی پوستی که به خاطر هیپرکراتوز فولیکولار به وجود می‌آید
- افزایش ابتلا به عفونت مخصوصاً عفونت گلو، شکم و ریه
- بی خوابی
- احساس کوفتگی
- مشکلات باروری
- افزایش احتمال مبتلا شدن به سرطان
عوارض ویتامین A
مصرف مقدار زیادی از ویتامین A در سبزیجاتی مانند هویج مشکلی به وجود نمی‌آورد به خاطر اینکه پیش ساز ویتامین A در این نوع مواد غذایی وجود دارد ولی مصرف مواد غذایی حیوانی که به طور مستقیم ویتامین A را به بدن وارد می‌کنند و به علاوه مصرف خودسرانه قرص ویتامین A می‌تواند برای بدن عوارضی به وجود آورد. به علاوه بیشترین خطر در کمین خانم‌های باردار است، به خاطر اینکه مصرف زیاد از حد ویتامین A در دوران بارداری باعث نقص جنین می‌شود. عوارضی که ویتامین A در افراد گوناگون می‌گذارد بر اساس دوز مصرفی آن متفاوت است و می‌تواند شامل موارد زیر شود:
- کاهش تراکم استخوان
- زردی
- مشکلات کبدی
- بی اشتهایی
- ریزش موها
- بدخلقی
- داشتن حالت تهوع و استفراغ
- خشک شدن پوست
- درد مفصلی
- سردرد
- کنفوزیون و یا گیجی همچنین کاهش هوشیاری در موارد مسمومیت با ویتامین A
کسانی که به بیماری‌های کلیوی و کبدی مبتلا هستند نباید بدون مشورت و توصیه پزشک مکمل‌های ویتامین A را مصرف کنند. مکمل‌های ویتامین A ممکن است با بعضی از قرص‌ها مانند قرص بارداری، قرص ضد انعقاد خون، ضد آکنه، داروهای سرطان و…. تداخل داشته باشد.
برای جبران کمبود ویتامین A چه بخوریم؟
امکان دارد بعضی از افراد به خاطر مشکلات گوارشی و یا جذب نکردن چربی در بدن توانایی این را نداشته باشند که ویتامین‌های موجود در مواد غذایی را به خوبی دریافت کنند که در چنین مواقعی باید به پزشک مراجعه کرد و پزشک نیز میزان مورد نیاز مکمل‌های ویتامین A را برای آنها تجویز می‌کند. با این حال هم مصرف برخی مواد غذایی که حاوی ویتامین A هستند فواید بیشتری در مقایسه با مصرف مکمل‌های آن دارد. شما می‌توانید نیاز روزانه‌تان را از مواد غذایی که آنها را در ادامه می‌گوییم تامین کنید.
- اسفناج خام
- کاهو
- زرد آلو
- کلم بروکلی
- کره
- تخم مرغ
- کدو تنبل
- طالبی
- فلفل دولمه‌‌ای قرمز
- تن ماهی
- انبه
با خواندن این مطلب فهمیدید که ویتامین A برای چیست و بودن آن به مقدار کافی در بدن چه فایده هایی دارد. در نتیجه شما اکنون باید با انتخاب یک رژیم غذایی مناسب، نیاز بدنتان را به ویتامین A تامین کنید تا در ادامه زندگی با بیماری‌ها و مشکلات گوناگون روبرو نشوید. اگر می خواهید با فواید ویتامین سی برای بدن آشنا شوید می توانید به روی این کلمه کلیک کنید.
