تنوع رنگ در عسل

فهرست مطالب
عسل یکی از فراوردههای ارزشمند زنبورعسل است که از گذشته تاکنون در طب سنتی و تغذیهی روزمره جایگاه ویژهای داشته است. این مادهی شیرین و طبیعی، سرشار از ترکیبات مفید مانند آنتیاکسیدانها، آنزیمها و مواد ضدباکتری است و هم برای پیشگیری و هم برای درمان بسیاری از بیماریها استفاده میشود.
عسل را میتوان به شکلهای مختلفی مصرف کرد؛ بهصورت خالص، در ترکیب با مواد دیگر یا بهعنوان شربت عسل. اما یکی از چالشهای رایج هنگام خرید عسل، تشخیص انواع مختلف عسل از یکدیگر است. در این مطلب از کندوک، یکی از سادهترین و کاربردیترین روشهای تشخیص عسل، یعنی رنگشناسی عسل را با هم بررسی میکنیم.
چرا رنگ عسل اهمیت دارد؟
رنگ عسل، اطلاعات ارزشمندی دربارهی منبع گیاهی، خلوص و گاهی کیفیت آن به ما میدهد. زنبورها برای تولید عسل، از شهد گلهای مختلف تغذیه میکنند. نوع گیاهانی که زنبور از آنها استفاده کرده، تأثیر مستقیم بر رنگ، عطر، طعم و خواص دارویی عسل دارد.
برای مثال:
- عسل کنار، رنگ کهربایی تیره دارد
- عسل آویشن، معمولاً به رنگ کهربایی روشن دیده میشود
- عسل گون، اغلب رنگ روشنتری نسبت به سایر عسلها دارد
- عسل شبدر، معمولاً رنگی زرد مایل به سفید دارد
- عسل چهل گیاه، چون ترکیبی از چند گیاه است، رنگی متغیر دارد (از روشن تا تیره)
رنگشناسی عسل چه کمکی به ما میکند؟
با شناخت طیف رنگی عسلها، میتوان راحتتر نوع عسل را تشخیص داد. این دانش باعث میشود هنگام خرید، با دید بازتری انتخاب کنیم و از خرید عسلهای بیکیفیت یا تقلبی جلوگیری کنیم.
گاهی برخی فروشندهها از رنگهای مصنوعی یا حرارتدادن برای تغییر رنگ عسل استفاده میکنند تا نوع خاصی را تقلید کنند. اما اگر شما شناخت کافی از رنگ طبیعی هر نوع عسل داشته باشید، میتوانید این فریبها را تشخیص دهید و خرید مطمئنتری داشته باشید.
تفاوت عسل تکگل با عسل چهل گیاه
وقتی صحبت از انواع عسل طبیعی میشود، دو نوع محبوب و پرکاربرد آن بیشتر به چشم میخورند: عسل تکگل و عسل چهل گیاه. هرکدام از این دو، ویژگیها و خواص خاص خود را دارند و شناخت تفاوتشان میتواند در انتخاب بهتر شما برای درمان یا تقویت بدن، کمک زیادی بکند.
عسل تکگل چیست؟
همانطور که از نامش پیداست، عسل تکگل از شهد غالب یک نوع گیاه بهدست میآید. برای تولید این نوع عسل، زنبوردار زنبورها را در منطقهای قرار میدهد که بیش از ۸۰٪ پوشش گیاهی آن از یک گیاه خاص باشد.
برای مثال:
- عسل شبدر
- عسل آویشن
- عسل گون
- عسل کنار
هرکدام از اینها ویژگیهای منحصربهفردی دارند. عسل تکگل اغلب برای درمان یک بیماری یا مشکل خاص استفاده میشود و مصرف آن بهصورت خوراکی یا حتی موضعی کاربرد دارد.
عسل چهل گیاه چیست؟
در مقابل، عسل چهل گیاه از شهد گلها و گیاهان متنوع در یک منطقه بهدست میآید. چون ترکیب متنوعی از گیاهان در آن وجود دارد، خواص درمانیاش گستردهتر است. عسل چهل گیاه برای کسانی که بهدنبال یک مکمل تقویتی عمومی و چندمنظوره هستند، انتخاب عالیست. این نوع عسل، سیستم ایمنی را تقویت میکند، برای گوارش مفید است و انرژیزای طبیعی محسوب میشود.
تفاوت عسل تکگل با چهل گیاه
مهمترین تفاوت این دو نوع عسل در تنوع منبع گیاهی آنهاست:
- عسل تکگل: منبع گیاهی غالب دارد (مثلاً فقط مرکبات یا آویشن)
- عسل چهل گیاه: از گیاهان مختلف در یک منطقه بهدست میآید
این تفاوت باعث میشود رنگ، طعم و خواص درمانی آنها با هم فرق داشته باشد. برای مثال، عسل شبدر رنگ روشنتری دارد، اما عسل چهل گیاه معمولاً رنگ کهربایی تیره دارد.
چطور از رنگ عسل نوع آن را تشخیص دهیم؟
یکی از روشهای تشخیص نوع عسل، رنگ آن است. رنگ عسل، اطلاعاتی دربارهی منبع گیاهی و طبیعی بودن آن در اختیار ما میگذارد. هر نوع عسل تکگل رنگ خاص خود را دارد و با شناخت این رنگها میتوان بهراحتی نوع عسل را تشخیص داد. شرطهای مهم برای استفاده از عسل در درمان سه مورد است:
طبیعی بودن عسل
مهمترین شرط برای بهرهبردن از خواص درمانی عسل، طبیعی و خام بودن آن است. عسلهای تقلبی یا صنعتی، نهتنها خاصیتی ندارند بلکه ممکن است مضر باشند.
خرید از فروشگاه معتبر
بهجای روشهای سخت و پرهزینه برای تشخیص عسل، بهترین راه اعتماد به یک فروشگاه معتبر است. فروشگاه کندوک با ارائهی عسل شناسنامهدار، خام و آزمایششده یکی از قابلاعتمادترین منابع برای تهیه عسل طبیعی در ایران است.
مصرف منظم و مداوم
عسل اگر بهصورت مقطعی مصرف شود، اثربخشی درمانی چندانی ندارد. اما اگر روزانه، بهاندازه و مداوم در برنامهی غذایی شما باشد، به مرور تأثیر فوقالعادهاش را نشان خواهد داد.
عوامل مؤثر بر رنگ عسل
رنگ عسل تنها به نوع گیاه بستگی ندارد، بلکه چندین عامل مختلف در روشن یا تیره بودن آن نقش دارند. شناخت این عوامل کمک میکند درک بهتری از رنگهای متنوع عسل داشته باشید و هنگام خرید انتخاب دقیقتری داشته باشید.
نوع گیاه و شهد مصرفی
اصلیترین عامل تعیینکننده رنگ عسل، نوع گیاهی است که زنبور از آن تغذیه میکند. برای مثال، عسل کنار معمولاً رنگ تیرهتری دارد، در حالیکه عسل شبدر روشنتر است.
منطقه و شرایط جغرافیایی
آبوهوا، ارتفاع منطقه و خاکی که گیاهان در آن رشد کردهاند، بر رنگ نهایی عسل تأثیر میگذارد. عسل تولیدشده در مناطق کوهستانی اغلب رنگ متفاوتی با عسلهای دشت دارد.
زمان برداشت عسل
عسلهایی که در فصل بهار برداشت میشوند، معمولاً رنگ روشنتری دارند. در حالیکه عسلهای پاییزی و زمستانی بهخاطر نوع پوشش گیاهی آن فصل، تیرهتر هستند.
میزان فرآوری و نگهداری
عسلی که حرارت دیده یا برای مدت طولانی نگهداری شده باشد، ممکن است رنگ آن تغییر کند و تیرهتر شود. به همین دلیل توصیه میشود همیشه عسل خام و تازه مصرف کنید.
میزان مواد معدنی موجود
هرچه مقدار مواد معدنی و ترکیبات خاص در عسل بیشتر باشد، رنگ آن تیرهتر خواهد بود. برای همین، عسلهای تیره معمولاً غنیتر از نظر مواد معدنی هستند.