ملکه زنبور عسل یا همان ملکه مادر ، حشره ای است بسیار تخصص یافته که با تخمگذاری و پخش ماده معطری به نام فرمون از بدن خود در فضای داخل کندو سبب تداوم نظم اجتماعی کلونی می شود. با بوهای معطری که ملکه از خود ترشح می کنند باقی زنبورها آن را به راحتی شناسایی می کنند . تغذیه و رشد لاروهایی که تبدیل به ملکه می شوند، توجه زیست شناسان را به خود جلب کرده است. ملکه زنبور عسل ها به وضوح نقش غذا را در چگونگی ایجاد تفاوت های فردی به نمایش مردم جهان می گذارد. در هر کندو یک ملکه وجود دارد و چند ملکه باهم در یک کلونی نمی توانند زندگی کنند . با تولد ملکه جوان ، ملکه قدیمی کندو را برای همیشه ترک می کند و یک کندوی جدید برای خود بازسازی می کند . تنها ماده غذایی که ملکه از آن تغذیه می کند ، ژل رویال است . در واقع ژل رویال به عنوان ژل ملکه زنبورعسل ها شناخته می شود . این ژل رنگی مایل به کرمی دارند که فقط ملکه اجازه دارد از آن تغذیه کند .
ملکه وظایف مهم و اصلی کندو را به عهده دارد که یکی از مهمترین آنها تداوم کندو و تولید زنبور کارگر است . یک ملکه ممکن است در طول سال تا 250000 تخم و شاید بیشتر از یک میلیون تخم در طول زندگی خود بگذارد. در کل ملکه 3 نوع تخم می گذارد : 1- زنبور نر 2- زنبور ماده کارگر 3- ملکه جوان برای تولید مثل معمولاً با 12 زنبور نر جفت‌گیری می‌کنند، اگرچه در بسیاری از مواقع تعداد زنبورهای نر به 40 عدد می‌رسد . ملکه اسپرم نر را درون کیسه اسپرم خود ذخیره می‌کنند و متاسفانه زنبورهای نر مدت زمان کمی پس از جفت‌گیری میمیرند. ذخیره اسپرم به ملکه اجازه می‌دهد تا در طول زندگی ، بیش از میلیون‌ها تخم بگذارد . جالب است بدانید یک ملکه در طول تولید مثل می‌تواند تا 2000 تخم در روز بگذارد . معمولا تعداد و سرعت تخم گذاری ملکه به وسیله عواملی همچون آب و هوا، در دسترس بودن غذا و رفتارهای مشخص زنبورها مشخص می‌شود. در واقع تخم‌های ملکه، به زنبورهای کارگر یا ملکه‌های بعدی زنبورهای عسل و تخم‌های غیر بارور، به زنبورهای نر تبدیل می‌شوند. اگر آب و هوای نا مناسب، جفت‌گیری ملکه را بیش از 20 تا 30 روز به تأخیر بیندازد، دیگر توانی برای جفت گیری نخواهد داشت و تنها تخم‌های غیر بارور می گذارد که به زنبورهای نر تبدیل می‌شوند.
وظایف زنبورهای سرباز چیست ؟
تمامی مسئولیت های کندو بر دوش زنبورکارگر است. این موضوع درست است که اگر زنبور ملکه ای وجود نداشته باشد، کلنی نیز از بین می رود؛ اما زنبورهای کارگر هستند که تمام مسئولیت های کندو را به عهده می گیرند . زنبوران کارگر از بدو تولد تا زمانی که از میمیرند ، تلاش زیادی برای حفظ و بقای کلنی انجام می دهند. روند وظایفی که زنبوران به عهده دارند ، وابسته به سن آن ها است. همزمان با رشد زنبور و شکل گیری اندام های مختلف در بدن ، وظایف اصلی و ویژه ای به او داده می شود. از مهمترین وظایف زنبور کارگر عبارتند از :
- جمع آوری شهد و گرده های گل
- تبدیل کرده شهد ها و شیره های گیاان به عسل
- تولید ژل رویال با استفاده از آنزیم های طبیعی
- نگهداری و مراقبت از لارو ها
- تامین کردن تغذیه لاروها
- کنترل قوانین کندو
- جمع آوری بره موم
- محافظت از ملکه ی مادر
نحوه تولید عسل طبیعی
انگبین یا همان عسل طبیعی از شهد گلها و شیره گیاهان مختلف تولید می شود . زنبور عسل ها طی یک فرآیند روی گل های متنوع می نشیند و شهد های گل و شیره های شیرین گیاهان را جمع آوری می کنند و به طرف کندو حمل می کنند . معمولا شهد گلهای طبیعی حاوی 80 درصد آب است و برای غلیظ شدن و تبدیل شدن به انگبین باید رطوبت آن تبخیر شود . زنبورعسل ها با آنزیم های طبیعی که دارند رطوبت داخل شهد را حداقل به 18 درصد کاهش می دهند و سپس عسل رقیق شده را داخل استوانه های 6 ضلعی میریزند و با یک لایه موم بسیار نازک روی آن را میبندند تا هیچگونه ذرات آلودگی هوا و میکروب وارد آن نشود .
در واقع عسل طی 3 مرحله اصلی تولید می شوند :
- جمع آوری شهد گل و شیره ی شیرین گیاهان
- غلیظ کردن شهد های جمع آوری شده
- پلمپ کردن استوانه های حاوی عسل
زنبور عسل ها روی آلودگی ها و میکروب های محیطی بسیار حساس اند و به همین دلیل روی عسل ها را می پوشانند تا هیچگونه آلودگی به آن وارد نشود . زنبورداران پس از پلمپ شانه های شش ضلعی متوجه پر شدن استوانه ها می شوند و عسل ها را برداشت و روانه بازار می کنند . بسیاری از افراد احساس می کنند که عسل مدفوع زنبور است ، اما این تفکر کاملا اشتباه است. زنبور های عسل دارای عسلدان و معده دیگری برای تغذیه خود هستند. زنبورها مانند هر موجود دیگری دستگاه گوارش دارند ، موجودات بسیار تمیزی هستند و هیچوقت مدفوع خود را در درون کندو نمیریزند و آن را بیرون از کندو رها می کنند .