فهرست مطالب
- 1 انسداد روده چیست؟
- 2 انسداد جزئی روده چیست؟
- 3 علائم و نشانه‌های اولیه انسداد جزئی روده چه هستند؟
- 4 انسداد روده کوچک چیست؟
- 5 علائم و نشانه‌های اولیه انسداد کامل روده کوچک چیست؟
- 6 انسداد روده بزرگ چیست؟
- 7 روده بزرگ چیست و چه کاری انجام میدهد؟
- 8 علائم و نشانه‌های اولیه انسداد کامل روده بزرگ چیست؟
- 9 علائم انسداد روده در کودکان:
- 10 دلیل شایع انسداد روده کوچک در کودکان چیست؟
- 11 انواژیناسیون چیست؟
طولانی‌ترین اندام در بدن ما روده‌هایمان هستند. غذایی که می‌خوریم برای اینکه به طور کامل هضم شود و یا دفع‌شدن به وسیله حرکات روده‌ای در طول آن حرکت می‌کند. در آخر بخشی از غذایی که می‌خوریم به کمک سلول‌های پوششی روده کوچک جذب می شوند و بقیه مواد در روده بزرگ به شکل مدفوع درمی آید و سپس دفع می‌شوند.
اگر عاملی از حرکت کردن مواد غذایی در طول روده کوچک یا روده بزرگ جلوگیری کند، به این معنا است که فرد دچار انسداد روده شده است و این عارضه هم در بزرگ سالان و هم در کودکان به وجود می آید. در این مطلب ما راجع به علائم انسداد روده کوچک، انسداد روده بزرگ و به علاوه علائم انسداد روده در کودکان توضیح می‌دهیم.
انسداد روده چیست؟
انسداد روده به معنای انسداد جزئی و یا کامل روده کوچک و همچنین روده بزرگ است که از حرکت کردن غذا و یا مواد مدفوع در روده‌ها پیشگیری می‌کند. مسدود شدن کامل روده وضعیتی خطرناک و اورژانسی است و اگر درمان نشود باعث میشود که کم‌آبی، نارسایی کلیه و پارگی دیواره روده ایجاد شود. انسداد روده درنهایت سبب عفونت شکمی و همچنین از بین رفتن بخش‌هایی از روده میشود. بخاطر همین شناخت علائم مسدود شدن روده برای مراجعه زودهنگام به پزشک و شروع درمان بسیار مهم است.
انسداد جزئی روده چیست؟
زمانی میتوان گفت که انسداد جزئی روده‌ها به وجود آمده است که دفع مدفوع در فرد مبتلا به آن مسدود شده ولی به‌طور کامل متوقف نشده است. انسدادهای جزئی روده بهتر است که هر چه سریعتر درمان شوند تا به انسداد کامل تبدیل نشوند. با شناخت علائم انسداد جزئی روده می‌توانید به‌موقع برای درمان آن اقدام کنید.
علائم و نشانه‌های اولیه انسداد جزئی روده چه هستند؟
مسدود شدن جزئی روده، نشانه هایی مانند علائم انسداد روده بزرگ و یا کوچک دارد. این علائم و نشانه‌ها شامل موارد زیر می شوند:
- درد و ناراحتی شکمی
- حالت تهوع داشتن
- استفراغ
- اتساع و گرفتگی شکم
- یبوست
- اسهال
همانگونه که دلایل انسداد روده بزرگ و کوچک با یکدیگر فرق می کنند، انسداد هر یک از روده‌ها علائم مخصوص خودشان را دارند. در ادامه مطلب به شکل جداگانه انسداد روده بزرگ و کوچک و علائم آن را بررسی خواهیم کرد.
انسداد روده کوچک چیست؟
روده کوچک و یا همان روده باریک، بین ۲۰ تا ۳۰ فوت (تقریبا ۸٫۵ متر) طول دارد و حدود ۱ اینچ نیز قطر دارد. این روده چین‌خوردگی‌های بسیار زیادی را دارد که باعث می‌شوند روده کوچک خیلی آسان در حفره شکمی قرار گیرد.
یک سر روده باریک به معده و سر دیگر آن به روده بزرگ متصل است. این روده از ۳ قسمت مختلف ساخته میشود؛(دوازدهه، ژژنوم و ایلئوم). غذایی که نیمه آن هضم‌شده از معده به طرف روده کوچک هدایت می شود برای اینکه در آن فرآیندهای گوارشی نهایی بر روی غذا انجام شود. مواد مغذی، ویتامین‌ها، مواد معدنی و همچنین آب به وسیله سلول‌های پوششی روده کوچک جذب می‌شوند.
در کل منظور از انسداد روده باریک همان انسداد جزئی یا کامل روده کوچک است. در شرایط طبیعی و بدون مشکل، مواد غذایی که هضم می شوند در روده کوچک به سوی روده بزرگ جریان می‌یابند. مسدود شدن روده کوچک می‌تواند تا حدی و یا به صورت کامل مانع از عبور محتویات شود. انسداد حرکت مواد غذایی که هضم شده است در روده کوچک باعث جمع شدن مواد زائد و به علاوه گازها در قسمت بالای روده میشود. گذشته از این انسداد روده کوچک می‌تواند باعث اختلال در جذب مواد مغذی و مایعات نیز شود.
علائم و نشانه‌های اولیه انسداد کامل روده کوچک چیست؟
مسدودیت کامل روده کوچک باعث ایجاد علائمی در افراد میشود که شامل موارد زیر می شوند:
- احساس گرفتگی و درد در ناحیه میانی یا بالای شکم
- حالت تهوع
- استفراغ کردن
- صدای غرش روده
- حساسیت شکم به لمس
- شکم درد
- اسهال
- نفخ شکم
- اشتها نداشتن و نخوردن غذا
- کم‌آبی بدن
- احساس ناخوشی و ناراحتی
- عدم توانایی دفع مدفوع و خروج گازهای روده‌ای
- مشاهده خون در مدفوع
- یبوست
- تب
- ضربان قلب بالا
انسداد روده بزرگ چیست؟
مسدودیت روده بزرگ یک وعیت اورژانسی و مهم است و زمانی اتفاق می افتد که تومور، بافت اسکار و یا چیز دیگری سبب مسدود شدن مسیر حرکتی غذا در روده بزرگ میشود. انسداد روده بزرگ می‌تواند در تمامی بخش های آن اتفاق بیفتد و سبب مسدودیت کامل و جزئی روده بزرگ شود.
مسدود شدن روده بزرگ سبب تجمع گاز و مدفوع در آن خواهد شد و ممکن است باعث پارگی روده شود. بعضی از انسدادهای روده با حداقل درمان در بیمارستان درمان می شوند درحالی‌که در بعضی دیگر از افراد مسدودیت روده فقط به وسیله جراحی قابل درمان است. انسداد روده بزرگ بسیار اورژانسی و مهم است و باید هر چه سریع تر تحت درمان قرار گیرد.
روده بزرگ چیست و چه کاری انجام میدهد؟
روده بزرگ بخش مهمی از دستگاه گوارش است و از دو بخش تشکیل شده است کولون و راست‌روده. روده بزرگ نقش بسیار حیاتی و مهمی در دفع مواد زائد از بدن را دارد. ضایعات مواد غذایی و بقیه موادی که هضم نشده‌اند از طرف روده کوچک به سمت روده بزرگ می‌روند و در آنجا به حالت جامد در می آیند. شما وقتی که مدفوع را دفع می کنید این همان مواد زائد جامد ساخته‌شده در روده بزرگ است که آن را دفع می‌کنید. در نتیجه مسدودیت روده بزرگ باعث جمع شدن مواد زائد و به علاوه گازها در آن شده و سبب ایجاد مشکلات متعدد گوارشی در فرد نیز میشود.
میتوان گفت تقریبا ۲۰ درصد از موارد انسدادهای روده را انسداد روده بزرگ تشکیل میدهد.
علائم و نشانه‌های اولیه انسداد کامل روده بزرگ چیست؟
از جمله علائم و نشانه‌های انسداد کامل روده بزرگ موارد زیر هستند:
- درد در قسمت پایین شکم به‌خصوص در طرف چپ
- اتساع و گرفتگی در قسمت پایین شکم
- ناتوانی در اجابت مزاج و دفع مدفوع
- عدم خروج گازها
- یبوست مزمن
- مدفوع باریک
- حالت تهوع و استفراغ
- صدای غرش روده و یا شنیدن صداهای بلند از روده
- اسهال
- مدفوع شل و آبکی
- نفخ شکم و همچنین تورم شکم
علائم زیادی از بیماری‌ها مثل همدیگر هستند و همین موضوع سب مراجعه دیر هنگام افراد به پزشک میشود. توصیه میشود که هر علامت غیر عادی و به علاوه تغییر در عادات گوارشی خودتان را جدی بگیرید و به‌طور مرتب چکاپ نیز انجام دهید. چکاپ منظم سبب تشخیص داده شدن زود خیلی از بیماری‌ها شده و احتمال موفقیت در بهبود آن‌ها را بالا می‌برد.
علائم انسداد روده در کودکان:
انسداد و گرفتگی روده برعکس دیگر مشکلات گوارشی مانند نفخ و زردی در بین کودکان و نوزادان میزان کمی دارد. اما با این وجود بعضی اوقات به خاطر مواردی که در ادامه آن‌ها را معرفی می کنیم، روده‌های کودک مسدود می‌شوند.
نوزادان و کودکان نیز علائم و نشانه هایی مانند بزرگ‌سالان را تجربه میکنند. نوزادان قادر نیستند که به شما بگویند در کجای بدنشان احساس درد میکنند، ولی امکان دارد پاهایشان را به سوی شکمشان بکشند و گریه کنند. سایر علائم انسداد روده در میان کودکان عبارت‌اند از:
- گریه های ناگهانی و بلند (علل اول و شایع)
- تب
- وجود خون در مدفوع (خونریزی مقعدی)
- متورم و سفت شدن شکم
- مدفوع قرمز و ژله مانند
- خستگی یا بی‌حالی زیاد
- استفراغ صفرا (استفراغ به رنگ سبز یا زرد و سبز)
- اسهال (به کمی)
- تعریق
- کم‌آبی بدن
- شکم متورم
امکان دارد علائم انسداد روده در کودک را شبیه به بقیه مشکلات سلامتی مثل نفخ و قولنج بدانید. ولی توجه کنید که مسدودیت روده در بین کودکان یک اورژانس پزشکی است که نباید علائمش را نادیده گرفت و یا درمانش را به تأخیر بیاندازید. به این صورت هر وقت که این علائم را در کودکتان تشخیص دادید، خیلی زود باید به متخصص مراجعه کنید.
دلیل شایع انسداد روده کوچک در کودکان چیست؟
علل شایع انسداد روده کوچک در کودکان از جمله موارد زیر است:
- آترزی مادرزادی ( نقصی مادرزادی که شامل فقدان یا باریک‌شدن قسمت‌هایی از روده می شود)
- تنگی دهانه معده به روده (تنگی دهانه معده به روده (پیلور) همان عارضه است که از ورود غذا به روده جلوگیری می‌کند)
- انواژیناسیون (چین‌خوردگی و به علاوه فرورفتن بخشی از روده به قسمت مجاور)
در میان این دلایل، انواژیناسیون دلیل اصلی بسیاری از موارد انسداد روده در کودکان به شمار می رود که در ادامه مطلب در مورد آن توضیح هایی می دهیم.
انواژیناسیون چیست؟
این عارضه مهم ترین علل انسداد روده در بین کودکان ۳ ماهه تا ۳ ساله است. درهم‌رفتگی روده در بین نوزادان خیلی کم اتفاق می‌افتد، اما امکان دارد که در کودکان بزرگ‌تر، نوجوانان و یا بزرگ‌سالان نیز به وجود آید. انواژیناسیون یا همان درهم‌رفتگی روده، مشکلی بسیار جدی در روده کودکان است و زمانی رخ میدهد که قسمتی از روده به داخل قسمت دیگر می‌لغزد، و بعد روده در خود جمع خواهد شد و همین موضوع سبب مسدودیت و گرفتگی روده‌ها در کودک میشود.
یکی از بیماری‌های اورژانسی و مهم انسداد روده است که بخاطر دلایل متفاوتی به وجود می آید. متأسفانه علائم انسداد روده خیلی شبیه به علائم دیگر بیماری‌های گوارشی مانند یبوست است و همین موضوع سبب مراجعه دیر به پزشک میشود. در این مطلب ما همه چیز را در مورد علائم انسداد روده بزرگ و کوچک شرح دادیم که شناخت آن‌ها برای همه افراد لازم و مهم است.
