ارتباط بین رنگ و کیفیت عسل طبیعی چیست ؟

شاید یک‌بار برای شما هم این سؤال پیش آمده باشد که آیا رنگ عسل ربطی به کیفیت عسل طبیعی دارد؟ و یا شاید یک‌بار از فروشنده‌های عسل پرسیده باشید که کدام رنگ عسل بهتر است و یا عسل طبیعی چه رنگی است. اما اگر شما زنبوردار و یا فروشنده‌ی عسل طبیعی باشید، این موضوع را بهتر می‌دانید که رنگ عسل هیچ ارتباطی به کیفیت یا طبیعی بودن عسل ندارد. در واقع، رنگ عسل به مراتعی که کندوها در آن قرار دارند و گل‌های متنوع آن مناطق بستگی دارد که زنبور از شهد آن‌ها برای تولید عسل استفاده کرده است. به همین دلیل، رنگ عسل طبیعی می‌تواند از زرد روشن تا قهوه‌ای تیره متغیر باشد.

طعم عسل هم مانند رنگ آن به منابعی که زنبور از شهد آن تغذیه می‌کند بستگی دارد، بنابراین از روی رنگ عسل می‌توان طعم دلپذیر آن را تشخیص داد. به‌عنوان مثال، عسل‌هایی که رنگ قهوه‌ای تیره دارند، مزه و طعم قوی‌تری نسبت به سایر عسل‌های دیگر دارند و معمولاً عسل‌هایی که رنگ زرد روشن دارند طعم ملایم‌تری دارند. این موضوع را زیاد شنیده‌ایم که عسل‌هایی که رنگ قهوه‌ای تیره دارند دارای خواص آنتی‌اکسیدانی و مواد معدنی بیشتری نیز هستند؛ به‌عنوان مثال، عسل طبیعی آویشن نسبت به عسل گون گز خواص آنتی‌اکسیدانی بیشتری دارد و به همین دلیل است که از عسل آویشن برای درمان سرفه و گلودرد استفاده می‌شود. نکته‌ی بسیار مهمی که در انتخاب عسل وجود دارد این است که نباید برای خرید عسل طبیعی به رنگ آن زیاد توجه داشته باشیم، بلکه باید به خواص درمانی و ذائقه‌ی خودمان توجه کنیم.

بررسی رنگ 5 عسل های طبیعی موجود در ایران

رنگ عسل می‌تواند نشانه‌ای از نوع گیاهانی باشد که زنبورها شهد آن‌ها را جمع‌آوری کرده‌اند. هر گیاه، بسته به نوع خاک، آب‌وهوا و ترکیبات موجود در شهد، رنگ خاصی به عسل می‌دهد. به طور کلی، عسل‌هایی مانند آویشن با رنگ نارنجی یا قرمز، نشان‌دهنده شهد گیاه آویشن و ترکیبات قوی و گرم آن است. عسل گون گز با رنگ زرد کهربایی معمولاً لطافت بیشتری دارد و طعم ملایم‌تری به همراه دارد.

عسل کنار و چهل گیاه که هر دو به رنگ قهوه‌ای روشن هستند، خاصیت درمانی بالایی دارند و طعم منحصربه‌فردی ارائه می‌دهند. در مقابل، عسل رس بسته با رنگ سفید که به دلیل فرآیند کریستالیزاسیون طبیعی رخ می‌دهد، نشانه خالص بودن و کیفیت بالای این نوع عسل است. رنگ عسل می‌تواند به ما در شناسایی نوع عسل و ویژگی‌های طعمی و خواصی آن کمک کند و جلوه‌ای زیبا و خاص به هر نوع عسل می‌بخشد.

• آویشن: رنگ نارنجی و قرمز
• گون گز: زرد کهربایی
• کنار: قهوه ای روشن
• چهل گیاه: قهوه ای روشن
• عسل رس بسته: سفید

پارامتر های تشخیص رنگ عسل طبیعی

همانطور که گفته شد رنگ عسل مستقیماً به نوع گل‌ها و شیره‌ی گیاهانی که زنبورعسل از آن‌ها تغذیه می‌کند بستگی دارد. با این حال، حتی زمانی که یک نوع عسل از مناطق مختلف برداشت می‌شود، ممکن است از نظر رنگ، طعم و بو با یکدیگر تفاوت داشته باشد. این تفاوت‌ها نشان‌دهنده تأثیر شرایط محیطی، نوع گیاهان و مراتعی است که کندوها در آن قرار دارند.

مراتعی که زنبورداران برای قرار دادن کندوها انتخاب می‌کنند، نقش مهمی در تعیین ویژگی‌های عسل تولیدی دارند. این انتخاب مکان می‌تواند به دو صورت انجام شود: یا کندوها در مناطق طبیعی و سرشار از پوشش گیاهی متنوع قرار می‌گیرند، یا زنبورداران از مراتعی خاص با گیاهان مشخص برای تولید عسلی با طعم و رنگ خاص استفاده می‌کنند. به همین دلیل، تنوع در محیط و نوع پوشش گیاهی تأثیر زیادی بر کیفیت و ویژگی‌های عسل تولیدی دارد.

مناطقی با پوشش یک گل یا گیاه خاص

زنبورداران معمولاً کندوها را در مزارعی قرار می‌دهند که پر از یک نوع گل یا گیاه باشد. این نوع عسل، که به آن عسل تک‌گل نیز می‌گویند، معمولاً از نظر طعم و رنگ در نقاط مختلف یکسان خواهد بود. به‌عنوان مثال، می‌توان عسل آویشن کوهی را نام برد. آویشن یک گیاه وحشی است که به‌صورت بوته‌ای رشد می‌کند و به‌سرعت یک منطقه را فرا می‌گیرد. در همین حال، زنبورداران مناطق را شناسایی کرده و کندوها را در آن مناطق قرار می‌دهند. زنبورها به این گل خوش‌عطر و بو جذب می‌شوند و تنها از شهد آن برای تولید عسل استفاده می‌کنند. به همین دلیل، عسل با یک رنگ و یک طعم تولید می‌شود.

عسل کوهستانی و با گل های متنوع

در مراتع کوهستانی و جنگل‌ها، تنوع گل‌ها و گیاهان بسیار زیاد است. زنبورها تا چند مایل دورتر از کندو پرواز می‌کنند و از شهد انواع گل‌های مختلف تغذیه می‌کنند. با توجه به این موضوع، رنگ عسل متفاوت است و نمی‌توان کیفیت و طبیعی بودن عسل را بر اساس رنگ آن تشخیص داد.

تأثیر نحوه نگهداری از عسل طبیعی بر رنگ آن

یکی از مهم‌ترین عوامل تغییر رنگ عسل، نحوه نگهداری آن است. نگهداری از عسل بسیار مهم است، زیرا اگر روش نگهداری صحیح رعایت نشود، عسل تغییر رنگ می‌دهد. عسل با گذشت زمان نیز تغییر رنگ می‌دهد. به‌عنوان مثال، هنگامی که عسل توسط زنبورداران برداشت می‌شود، یک روز پس از برداشت، تغییر رنگ می‌دهد. اگر تاکنون عسل خریداری کرده باشید، متوجه می‌شوید رنگ عسلی که تازه خریداری کرده‌اید پس از گذشت یک سال تغییر می‌کند، و معمولاً عسلی که مدت زمان برداشت آن طولانی‌تر است، تیره‌تر خواهد بود.

یکی دیگر از عواملی که باعث تیره شدن عسل طبیعی می‌شود، نگهداری عسل در دمای بالای ۵۰ درجه سانتی‌گراد است. عسل با افزایش دما تیره می‌شود و بسیاری از افراد تصور می‌کنند عسلی که تیره است، اصل و طبیعی است. در واقع، ارتباطی بین رنگ و کیفیت عسل طبیعی وجود ندارد و رنگ عسل تنها به نوع آن بستگی دارد.