درمان مزاج بلغمی و صفراوی
فهرست مطالب
هر انسانی مزاج خاص خود را دارد. در میان چهار مزاج اصل یعنی دموی، بلغمی، سوداوی و صفراوی، دو مزاج بلغمی و صفراوی بیشتر مستعد بروز مشکلات جسمی و روحی هستند. عدم تعادل در این مزاج‌ها می‌تواند باعث اختلالاتی مانند سردی بدن، ضعف سیستم گوارشی، مشکلات پوستی، عصبانیت و بی‌حالی شود. اما آیا می‌توان این مشکلات را برطرف کرد؟ در این مقاله، به راهکارهای علمی برای تعدیل و درمان مزاج بلغمی و صفراوی می‌پردازیم تا بتوانید با حفظ تعادل مزاج، سلامتی بیشتری در زندگی خود داشته باشید.
مزاج بلغمی و صفراوی چیست؟
این مزاج‌ها تعیین‌کننده ویژگی‌های جسمی و روحی افراد هستند. دو مزاج بلغمی و صفراوی کاملاً متضاد هم‌اند و هرکدام می‌توانند در صورت عدم تعادل، مشکلات خاصی برای بدن ایجاد کنند. اگر می‌خواهید بدانید جزو کدام دسته هستید و چطور باید تغذیه و سبک زندگی خود را تنظیم کنید، به معرفی کوتاه و ویژگی هر کدام می‌پردازیم:
مزاج بلغمی و ویژگی‌های آن
افراد بلغمی معمولاً بدنی سرد و مرطوب دارند. پوستشان سفید و نرم است، اندامشان کمی درشت یا مستعد چاقی است و معمولاً حرکاتشان آرام و کند است. این افراد صبور، کم‌حوصله و کمی تنبل هستند و معمولاً علاقه زیادی به خواب دارند. اگر بلغم در بدنشان زیاد شود، علائمی مانند احساس سرما، آبریزش دهان، هضم ضعیف غذا و خواب‌آلودگی بیش از حد پیدا می‌کنند.
بیشتر بخوانید: خواص بره موم برای ریه
مزاج صفراوی و ویژگی‌های آن
صفراوی‌ها طبع گرم و خشک دارند. این افراد معمولاً لاغر، با استخوان‌بندی ظریف، پوست گرم و زردرنگ و موی پرپشت هستند. از نظر اخلاقی، پرانرژی، باهوش، اما کمی عجول و زود جوش هستند. وقتی میزان صفرا در بدنشان زیاد شود، علائمی مثل احساس گرمای زیاد، خشکی دهان، بی‌خوابی، سردرد و جوش‌های پوستی به سراغشان می‌آید.
علائم و مشکلات مزاج بلغمی
افراد دارای مزاج بلغمی به دلیل طبع سرد و تر، مشکلات متعددی را تجربه می‌کنند. یکی از بارزترین مشکلات آن‌ها احساس سرمای دائمی است. این افراد همیشه سردشان است و دست و پایشان حتی در هوای گرم نیز سرد می‌ماند. مشکل دیگر، ضعف گوارش است؛ هضم غذا در بدن آن‌ها کند است و بعد از خوردن غذا احساس سنگینی، نفخ، ترش کردن و رفلاکس معده دارند. بلغمی‌ها معمولاً دچار اضافه‌وزن و چاقی می‌شوند، مخصوصاً در ناحیه شکم و پهلو، زیرا بدن آن‌ها رطوبت را ذخیره می‌کند.
ترشحات زیاد بدن نیز یکی دیگر از مشکلات این افراد است؛ آبریزش دهان هنگام خواب، سرفه‌های همراه با خلط و گرفتگی بینی از نشانه‌های آن است. خواب‌آلودگی و بی‌حالی مداوم، ضعف بدن، درد مفاصل و استخوان‌ها نیز از عوارض بلغمی بودن است. از نظر روحی، بلغمی‌ها معمولاً کم‌حوصله، فراموش‌کار و کم‌انرژی هستند. تمرکز و حافظه آن‌ها ضعیف است و ممکن است دچار افسردگی و اضطراب شوند. پوست آن‌ها معمولاً سرد و رنگ‌پریده است که باعث احساس کسالت می‌شود. اگر این مشکلات درمان نشود، فرد همیشه احساس خستگی و ناتوانی خواهد داشت.
مشکلات اصلی بلغمی
احساس سرمای دائمی
ضعف و کندی گوارش (نفخ، رفلاکس، سنگینی معده)
اضافه‌وزن و چاقی، مخصوصاً در ناحیه شکم و پهلو
ترشحات زیاد بینی، آبریزش دهان و سرفه‌های خلط‌دار
خواب‌آلودگی و بی‌حالی مداوم
درد مفاصل و ضعف استخوان‌ها
پوست سرد و رنگ‌پریده
ضعف حافظه و فراموشی زیاد
بی‌حوصلگی، افسردگی و اضطراب
علائم و مشکلات مزاج صفراوی
افراد دارای مزاج صفراوی به دلیل طبع گرم و خشک، دچار مشکلات خاصی می‌شوند. یکی از مهم‌ترین مشکلات آن‌ها احساس گرمای زیاد است. این افراد بدن گرمی دارند، زود عرق می‌کنند و تحمل گرمای هوا را ندارند. مشکل دیگر، خشکی بدن است؛ پوست و موی آن‌ها معمولاً خشک و حساس است و ممکن است دچار خارش، اگزما و ترک‌های پوستی شوند.
از نظر گوارشی، صفراوی‌ها مشکلاتی همچون سوزش معده، رفلاکس و ترش کردن دارند. همچنین ممکن است دچار یبوست‌های مکرر شوند، زیرا بدن آن‌ها رطوبت کافی برای هضم مناسب ندارد. لاغری و کمبود وزن یکی دیگر از ویژگی‌های این مزاج است. صفراوی‌ها معمولاً اندامی لاغر و استخوانی دارند و بدن آن‌ها به‌سختی چربی ذخیره می‌کند.
از نظر روحی، این افراد پر انرژی، زودجوش و گاهی عصبی هستند. صبر و تحمل آن‌ها پایین است و ممکن است زود عصبانی شوند. همچنین به دلیل غلبه صفرا، دچار بی‌خوابی و استرس زیاد هستند. اگر این مشکلات کنترل نشود، می‌تواند باعث بروز سردردهای شدید، سرگیجه و مشکلات کبدی شود.
مشکلات اصلی صفراوی
احساس گرمای دائمی و عدم تحمل هوای گرم
تعریق زیاد و بوی تند عرق
خشکی پوست، خارش و اگزما
سوزش معده، رفلاکس و ترش کردن
یبوست‌های مکرر
لاغری و کاهش وزن شدید
بی‌خوابی و استرس زیاد
عصبانیت، زود جوشی و کم‌حوصلگی
سردردهای شدید و سرگیجه
احتمال مشکلات کبدی و صفراوی
روش‌های درمان مزاج بلغمی و صفراوی
برای درمان و تعدیل مزاج بلغمی و صفراوی، لازم است که سبک زندگی، تغذیه و فعالیت‌های روزانه مطابق با طبع هر فرد تنظیم شود. از آنجایی که مشکلات مزاج بلغمی می‌تواند به ناراحتی‌های زیادی مانند مشکلات گوارشی، احساس سرمای دائمی، اضافه‌وزن و کم‌انرژی بودن منجر شود، به کارگیری روش‌های درست درمانی می‌تواند تأثیر زیادی بر بهبود کیفیت زندگی این افراد داشته باشد. یکی از بهترین روش‌های ممکن برای درمان علائم مزاج بلغمی، مصرف معجون ویژه کندوک است.
تغذیه سالم برای بلغمی‌ها
تغذیه سالم برای درمان مزاج بلغمی باید شامل غذاهایی باشد که به افزایش حرارت و کاهش رطوبت بدن کمک کنند. این افراد باید از مواد غذایی با طبع گرم استفاده کنند تا سردی بدنشان از بین برود. در عین حال، باید از مصرف غذاهای سرد و مرطوب مانند لبنیات، برنج و ماهی پرهیز کنند. تغذیه مناسب، به همراه مصرف معجون ویژه کندوک، می‌تواند تأثیرات بسیار مثبتی در بهبود وضعیت این افراد داشته باشد.
اصلاح سبک زندگی بلغمی‌ها
برای متعادل‌سازی مزاج بلغمی، باید به‌طور کلی سبک زندگی را تغییر داد. در ابتدا، باید از بی‌تحرکی و خواب زیاد اجتناب کرد و به جای آن فعالیت‌های بدنی مستمر مانند پیاده‌روی یا ورزش‌های باشگاهی را انجام داد. به علاوه، استفاده از روغن‌های گرم برای ماساژ بدن می‌تواند به بهبود وضعیت کمک کند. ترکیب این تغییرات با تغذیه مناسب و مصرف معجون ویژه کندوک می‌تواند تأثیرات مطلوبی در درمان مشکلات مزاج بلغمی داشته باشد.
- پرهیز از خواب زیاد و بی‌تحرکی
- انجام ورزش‌های سبک و مداوم مانند پیاده‌رویی
- استفاده از روغن‌های گرم برای ماساژ بدن
- تغذیه سالم برای صفراوی‌ها
تغذیه مناسب برای مزاج صفراوی باید شامل غذاهای سرد و مرطوب باشد تا حرارت بدن کاهش یابد و خشکی آن جبران شود. مصرف مواد غذایی با طبع سرد مانند خیار، کاهو و ماست می‌تواند کمک‌کننده باشد. همچنین باید از ادویه‌های تند، غذاهای چرب و سرخ‌شده پرهیز کنند. مصرف دمنوش‌های خنک و شربت‌های مرطوب‌کننده مثل خاکشیر نیز می‌تواند به بهبود وضعیت این افراد کمک کند.
اصلاح سبک زندگی صفراوی‌ها
برای درمان مزاج صفراوی، افراد باید از گرما و استرس دوری کنند. به‌طور کلی باید خواب کافی داشته باشند و از شب‌بیداری پرهیز کنند. فعالیت‌های بدنی آرام و ملایم مانند شنا و مدیتیشن به این افراد توصیه می‌شود. همچنین استفاده از روغن‌های خنک برای ماساژ بدن می‌تواند به کاهش حرارت و خشکی پوست کمک کند.
- داشتن خواب کافی و پرهیز از شب‌بیداری
- انجام ورزش‌های آرام مانند شنا
- استفاده از روغن‌های خنک برای ماساژ بدن
- تغذیه مناسب برای تعدیل مزاج
تغذیه مناسب یکی از ارکان اصلی در تنظیم و تعدیل مزاج است. هر مزاج، بسته به ویژگی‌های خاص خود، به غذاهایی نیاز دارد که به تعادل آن کمک کنند. در مورد مزاج بلغمی و صفراوی، باید دقت کرد که غذاهایی که مصرف می‌کنید به تعادل حرارت و رطوبت در بدن کمک کند. برای افراد بلغمی که طبع سرد و مرطوب دارند، مصرف غذاهایی که حرارت بدن را افزایش دهند، ضروری است. در مقابل، افراد صفراوی که طبع گرم و خشک دارند، نیاز به غذاهایی دارند که حرارت بدن را کاهش داده و رطوبت آن را افزایش دهند.
تغذیه مناسب برای بلغمی‌ها
افراد با مزاج بلغمی باید از غذاهایی استفاده کنند که دارای طبع گرم و خشک هستند تا بدنشان از حالت سردی و رطوبت زیاد خارج شود.
- گوشت گوسفند، مرغ و بوقلمون
- ادویه‌های گرم مانند دارچین، زنجبیل، زعفران، فلفل سیاه
- خشکبار مانند گردو، بادام، پسته
- غلات مانند برنج، جو، گندم
- سبزیجات گرم مانند اسفناج، جعفری، گشنیز
- میوه‌های گرم مانند انگور، خرما، آلو
- دمنوش‌های گرم مانند زنجبیل، دارچین، بابونه
- عسل طبیعی
- سبزیجاتی که حرارت بیشتری دارند مانند کرفس، تره
- سوپ‌های گرم مانند سوپ گوشت
- ماهی به‌خصوص ماهی‌های کوچک و چرب
- سرکه سیب
- خشکبار و مغزهایی مثل فندق و پسته
- آبمیوههای طبیعی مانند آب انار، آب سیب
بیشتر بخوانید: درمان فوری سردی شدید بدن + از علت سردی بدن تا درمان آن
تغذیه مناسب برای صفراوی‌ها
افراد با مزاج صفراوی که طبع گرم و خشک دارند، باید از غذاهایی استفاده کنند که حرارت بدن را کاهش داده و رطوبت آن را افزایش دهند.
- میوه‌های سرد مانند هندوانه، خیار، سیب، انار
- سبزیجات سرد مانند کاهو، کدو، بادمجان
- حبوبات مانند عدس، لوبیا، نخود
- غلات کامل مانند برنج قهوه‌ای، جو
- لبنیات کم‌چرب مانند ماست، پنیر سفید
- دمنوش‌های خنک مانند خاکشیر، تخم‌شربتی، نعناع
- آبمیوههای طبیعی مانند آبلیمو، آب پرتقال، آب هندوانه
- سبزیجات برگ سبز مانند اسفناج، برگ چغندر
- روغن‌های گیاهی مانند روغن زیتون
- مرکبات مانند لیمو، پرتقال، گریپ‌فروت
- میوه‌های آبدار مانند خربزه، گلابی
- پای‌گان و میوه‌های نیمه‌ترش مانند زردآلو، گیلاس
- شربت‌های خنک‌کننده مانند شربت خاکشیر، شربت تخم‌ریحان
- دمنوش گل گاوزبان
- مرباهای طبیعی مانند مربای آلبالو
- آب نارنج
