فهرست مطالب
زهر زنبور عسل از هزاران سال قبل از میلاد و همچنین در دوران باستان به عنوان یک درمان طبیعی برای درمان بسیاری از بیماری ها مورد استفاده قرار گرفته و مردم آن دوران از خواص درمانی زهر زنبور بیشتر آگاه بودند. نمی توانیم بگوییم که نیش زدن زنبورعسل خوشایند است، اما به علت خواص شفا بخش و معجزه آسایی که دارد، امروزه در طب سنتی به عنوان یکی از روش های درمانی استفاده می شود.
آرتروز یکی از بدترین نوع بیماری است که به جرعت می توانیم بگوییم تنها راه درمانی آن، زهر زنبور است. همچنین زهر این حشره به عنوان یک داروی هومیوپاتیک نیز شناخته شده و کاربردهای بسیار زیادی دارد. تاریخچه نشان می دهند که زنبوردرمانی در تمدن های باستانی بابل، یونان، چین، هند و مصر باستان استفاده شده است. اگر می خواهید در مورد زنبور درمانی بیشتر بدانید ، توصیه می کنیم تا آخر مطلب همراه کندوک باشید.
مدارک علمی بر اثرهای فیزیولوژیک زهر زنبورعسل
باید بدانید طی هفتاد سال گذشته، بسیاری از محققان از هزار و هفتصد نشریه علمی را در مورد انواع ترکیب ها و اثرهای خارق العاده زهر زنبور در انسان و برخی از جانداران منتشر کرده اند. بخش عظیم این مدارک برگرفته از اروپای شرقی و آسیا می باشد.
دسته ی دیگر از آنها روی اثر فیزیولوژیکی این نوع ترکیب های خاص همانند: سمیت یا تحریک، تخریب غشاء و حتی جلوگیری از عکس العمل های آنزیمی به صورت مستقیم تمرکز دارند. این موضوع اغلب به میزان زیادی درک ما را از فرآیندهای پس از نیش زدن و همچنین ترکیب های زهر و واکنش های مربوط به حساسیت های ناشی از آلرژی را افزایش داده است.
غالبا مصرف زهر زنبور در دزهای بسیار کم، می تواند در تسکین و مدارای زیادی از دردهای مزمن و غیرقابل تحمل مفید باشد. ارزش های درمانی زهر زنبور تاریخچه ی بسیار قدیمی داشته و نزد بسیاری از تمدن های قدیم همچون دوران باستان شناخته شده بود.
همانطور که این روش درمانی طی چند قرن گذشته طرفداران بسیاری داشته ، امروزه نیز از زهر در انواع داروهای دامپزشکی و حتی داروهای انسانی مورد استفاده قرار می گیرد. در ادامه به اثرات بیولوژیکی و درمان اصلی زنبور و اجازه ی اصلی تشکیل دهنده آن می پردازیم.
اجزای تشکیل دهنده زهر زنبور و اثرات بیولوژیکی آن
امروزه انواع ترکیب های زهر زنبور توسط دانشمندان و بسیاری از پزشکان به خوبی مورد مطالعه قرار گرفته است. در واقع این ماده مخلوطی بسیار پیچیده از انواع پروتئینها، پپتیدها و عناصری با وزن مولکولی نسبتا پایین است. اجزای اصلی این ماده، پروتئینها و پپتیدها هستند که معمولا با توجه به اجزای اصلی موجود در زهر، حالت کاملا خشک و تازه آن تفاوتهای بسیار خاصی با یکدیگر دارند؛ در غیر این صورت، خواص بیولوژیکی اصلی آنها با یکدیگر کاملا مشابه خواهد بود.
اصلی ترین ماده های موجود در زهر زنبورعسل که باعث استفاده درمانی آنها در انواع روش هایی دارویی و درمانی می شود، اغلب پروتئینها و پپتیدها هستند. باید بدانید آنزیمها و پروتینها هستند که واکنشهای بسیار خاصی را کاتالیز میکنند. به طور کلی ۵ نوع آنزیم مهم در زهر زنبور وجود دارند: فسفاتاز، فسفولیپاA2 ، فسفولیپازB ، هیالورونیدازو آلفا-گلوسیسیداز. همچنین پلیپتیدها نیز از ۲ یا چند آمینو اسید ساخته میشوند.
در زهر زنبور انواع پلیپپتیدهای اصلی مانند: پامین، مینیمین، آدولاپین، آپامین، ملیتین، پپتید، سکاپید، پروکامین، مهارکننده پروتئاز، ترتیاپید، کاردیوپپ، ملیتین وجود دارند که دانشمندان از مهمترین و اصلی ترین خواص فوق العاده و شفابخش زهر را به پپتیدها مرتبط میدانند. قندها، آمینو اسیدها، کاتکولامینها و مواد معدنی نیز از اجزای دارای وزن مولکولی پایین هستند.
خواص درمانی زهر زنبور عسل
همانطور که در مطلب های پیشین کندوک به آن اشاره کردیم، زهر زنبور دارای خواص ضد باکتری و ضد میکروبی میباشد و به علت خواص آنتی اکسیدان بالایی که دارد، از انواع بیماری ها مانند سرطان پیشگیری می کند و با تاثیر مستقیمی که بر روی سیستم عصبی می گذارد، مانع از دردهای مزمن در بدن خواهد شد .
از مهمترین خواص زهر برای درمان آرتروز و تسکین دردهای ناشی از آن است. زهر معمولا باعث آزاد سازی ترکیبات طبیعی می شود و با خواص ضد التهابی که دارد به کاهش فشار خون ، کورتیزول رقیق کننده خون، گشاد کننده عروق و خون رسانی بهتر به اعضای بدن، ترمیم آسیب های وارده به غضروف ها، تاندون ها، ورم مفاصل، آسیب های وارده به غلاف عصب و همچنین تقویت سیستم ایمنی بدن کمک خواهد کرد.
جالب است بدانید خاصیت ضد التهابی که زهرزنبور عسل دارد، صد بار قوی تر از هیدروکورتیزل میباشد و بنابراین تاثیرات شگفت انگیز بسیار زیادی را برای بدن خواهد داشت.
فرآیند نیش زدن زنبور عسل
یکی از مهمترین موضوعات در زهر زنبور، فرآیند نیش زدن آن است. کیسه زهر معمولا در انتهای بخش پسین شکم زنبور قرار گرفته است؛ بنابراین نیش شامل میله ای به طول دو میلی متر و قطر 0/1 میلی متر بوده و روی نیش خارهایی بسیار ریزی وجود دارد که به محض نیش زدن، در پوست انسان جای گرفته و به علت عدم توانایی کافی در خارج کردن آن از پوست، کیسه زهر و نیش توامان از بدن زنبور جدا شده و در نهایت زنبور پس از مدت کوتاهی می میرد.
مقدار نیش زدن یک زنبور معادل 0/3 تا 0/5 میلی گرم زهر وارد بدن فرد می شود. در جلسه اول اغلب زنبور درمانی دارای تست حساسیت بوده تا اطمینان حاصل کنند که فرد هیچگونه حساسیتی به زهر نشان نمی دهد.
در ابتدا 2 تا 4 بار گزش انجام می پذیرد و باید بدانید میزان تعیین دوز بستگی به نوع بیماری خواهد داشت. فرد بیمار می بایست برحسب نوع بیماری که دارد هفته ای دو الی سه بار به مراکز درمانی مراجعه داشته باشد .
موارد عدم تجویز زهر زنبور
همانطور که نیش زنبور برای بسیاری از افرد می تواند مفید باشد و تاثیرات چشم گیری داشته باشد، اما ممکن است برای برخی از افراد نیز مناسب نباشد. عدم تحمل کافی افراد به واکنش های زهر زنبور که اغلب برای شناسایی این افراد در جلسه اول از کلیه بیماران تست آلرژی انجام می شود .
تمامی افراد با بیماری های نارسایی کبد ، نارسایی مزمن کلیه ، حاد عفونی ، هپاتیت حاد و مزمن ، کودکان زیر 14 سال ، دوره بارداری ، دیابت نوع 1 ، بیماران روانی با اختلالات نظیراسکیزوفرنی و همچنین خانم ها در دوره پریود نمی توانند از زهر زنبور استفاده کنند.