فهرست مطالب
هورمون ها نقش خیلی مهمی در رشد موها دارند. هورمون های جنسی مردانه و زنانه از دسته هورمون هایی هستند که در رشد مو نقش بسیار زیادی دارند، ولی این هورمون ها وقتی باعث این می شوند که رشد موها بهتر شود که غدد درون ریز به مقدار لازم آنها را تولید کند و تا وقتی که تعادل هورمون ها برقرار باشد رشد موها نیز به طور طبیعی ادامه خواهد داشت. اگر این تعادل به هم بخورد ریزش موها نیز شروع می شود. عملکرد درست غدد درون ریز و تولید آن به مقدار کافی در سلامت موها نقش زیادی دارد. این مسئله باعث شده که کسانی که ریزش مو دارند دچار نگرانی شوند و آزمایشات هورمونی را انجام دهند.
ریزش مو در بین زنان و مردان متفاوت است و به شکل های گوناگونی خودشان را نشان می دهند. در بین مردان طاسی سر از روی شقیقه ها، بالا و همچنین جلوی سر شروع می شود. ریز موی خانم ها از فرق سر و تاج موها شروع می شود و سپس با نازک شدن مو همراه است. اگر این عارضه بخاطر تعادل نداشتن هورمون ها باشد اکثرا برای درمان آن از هورمون درمانی استفاده می شود، همچنین از دارو های ضد بارداری و یا هورمون پروژسترون و استروژن نیز استفاده می شود.
دلایل ریزش موی هورمونی
ریزش موی هورمونی بخاطر دلایل زیادی به وجود می آید و فقط یک دلیل ندارد. مواردی که باعث ریزش هورمونی مو می شوند شامل موارد زیر هستند:
- ایجاد اختلالات تیروئیدی
- استرس
- بالا رفتن سن در بین مردان و کاهش سطح هورمون تستوسترون
- ورود به سنین یائستگی
علائم ریزش موی هورمونی
اکثرا ریزش مو به شکل های گوناگونی وجود دارد. بعضی اوقات ممکن است که نوع ریزش موها به علت آن بستگی داشته باشد. در ادامه مطلب به علائم مربوط به ریزش موها بخاطر تعادل نداشتن هورمون ها اشاره میکنیم:
- ریزش پراکنده: در این نوع از ریزش، در تمامی نواحی سر مو می ریزد و بخش خاصی از سر را نمی توان برای ریزش مو تشخیص داد.
- خالی شدن شقیقه ها و جلوی سر: خالی شدن و ریزش مو در ناحیه ی جلوی سر و شقیقه ها نیز ممکن است که به خاطر تعادل نداشتن هورمون ها باشد.
- خالی شدن سمتی از سر: این نوع ریزش مو را پلی کستیک نیز می نامند و در بیشتر مواقع سمت راست سر خالی می شود. هر چند که امکان دارد مواردی مثل نازک شدن و یا تغییر رنگ موها هم بخاطر مشکلات هومونی به وجود آید. با برسی کردن این موارد می توان فهمید که هورمون ها برای رشد و ریزش مو تاثیر زیادی دارند.
هورمون های تاثیر گذار بر روی ریزش مو
هورمون ها همچنین میتوانند بر روی حالت و کیفیت مو هم تاثیر داشته باشند. در کل هورمون هایی که باعث ریزش مو می شوند شامل موارد زیر هستند:
- استروژن: هورمون استروژن اگر در حالت تعادل باشد خیلی برای سلامتی مفید است. این نوع هورمون به مقدار کم در بدن مردان نیز وجود دارد . استروژن باعث بالا رفتن انرژی، تعادل روحی و بهتر شدن میل جنسی می شود. هورمون استروژن منجر به بالا رفتن زمان چرخه رشد مو و بهتر شدن کیفیت آن می شود. به علاوه ظرافت و همچنین زیبایی چهره خانم ها نیز به خاطر تاثیرات این هورمون است. ولی با این حال نیز میزان بیش از حد این هورمون که بخاطر بالا رفتن وزن و یائسگی به وجود می آید میتواند باعث ریزش موها شود. مثلا پیش از بارداری و بعد از آن سطح استروژن زیاد می شود و بعد از آن کاهش پیدا می کند و منجر به ریزش مو در خانم های زیادی می شود.
- قرص های ضد بارداری: قرص های ضد بارداری منبعی اضافی برای استروژن به حساب می آیند. وقتی که ساخت استروژن به وسیله قرص های ضد بارداری متوقف شود بدن به این امر واکنش نشان می دهد و بخاطر همین هورمون تستوسترون زیاد می شود و منجر به ریزش موها می شود. قرص ضد بارداری برای خانم ها خیلی موثر است و منجر به کنترل بارداری و تنظیم قاعدگی نیز می شود.
- تستوسترون: این هورمون هورمونی مردانه است ولی در زنان نیز به مقدار کمی موجود است و این هورمون منجر به رشد و ضخیم شدن موها بخصوص در قسمت سینه شکم و دست ها و پاها می شود. بعضی وقت ها این هورمون به دی اچ تی تبدیل می شود. این نوع ماده برای رشد موهای مردان تاثیرات منفی دارد و منجر به، به وجود آمدن طاسی می شود و این نوع طاسی شایع ترین نوع ریزش مو در مردان است. بخاطر وجود استروژن در بدن زنان تاثرات تستوسترون از بین می رود ولی اگر سطح استروژن کاهش پیدا کند تستوسترون باعث ریزش مو در زنان نیز می شود.
- انسولین: انسولین سطح قند خون را تنظیم می کند و همچنین در سلامت مو و ذخیره چربی و سلامت قلب نیز تاثیر می گذارد. طبق طحقیقات، مشخص شده که مقاومت به انسولین در زنان احتمال ریزش مو با الگوی زنانه را بالا می برد.
- تیروئید: بدن انسان ساختاری هوشمند دارد بخاطر همین اگر بدن در اثر تعادل نداشتن هورمون به مشکل بر بخورد انرژی مورد نیاز فرآیند هایی که ضروری نیستند مثل رشد مو صرف موارد مفید و مهمتری مثل تنظیم سطح هورمون ها می شود. همچنین کم بودن سطح تیروئید در بعضی زنان اکثرا منجر به نازک شدن موها به خاطر افزایش سن می شود.
از کجا بفهمیم ریزش مو هورمونی است ؟
طبق تحقیقات هورمون های زیر میتوانند منجر به ریزش مو شوند:
- تستوسترون
- کورتیزول
- هورمون های تیروئیدی
تعادل نداشتن هورمون های گفته شده در بالا به وسیله انجام دادن آزمایشات هورمونی برای مو تشخیص داده می شود. پزشک ها این توانایی را دارند که میزان تستوسترون، کورتیزول و هورمون های تیروئیدی افراد را در خون برسی کنند تا بفهمند که یکی از این عدم تعادل های هورمونی دلیل ریزش مو بوده یا نه.
ریزش تدریجی مو
ریزش مو ها به تدریج اتفاق می افتد، زیرا که تعادل نداشن هورمون ها هم یک شبه اتفاق نمی افتند. ریزش موی هورمونی در بین مردان باعث عقب رفتن خط مو می شود و معمولا فرد به سوی طاسی میرود. در بین زنان آلوپسی آندروژنیک با باز شدن کم کم فرق مو و ریزش مو ها از بالای سر به وجود می آید، مثلا ممکن است که بیمار حس کند بعد از بستن موهایش دم آن نازک تر شده و یا اینکه نسبت به قبلا مقدار بیشتری از پوست سرش را میبیند، در حالی که در ریزش موی هورمونی این موضوع فرق دارد و این ریزش به طور ناگهانی اتفاق می افتد و موها به شکل تکه های گرد و یا بیضی شکل می ریزند، در ریزش موی تدریجی برعکس ریزش موی هورمونی، ریزش مو به تدریج اتفاق می افتد.