آیا زگیل تناسلی واگیردار است؟
فهرست مطالب
یکی از معضلات جدی امروزی، شیوع ویروس زگیل تناسلی یا اچ‌پی‌وی (HPV) در میان تمام اقشار جامعه است. این ویروس عامل اصلی بروز زگیل‌های تناسلی بوده و در برخی موارد می‌تواند خطرناک باشد، به‌طوری‌که احتمال ابتلا به سرطان را نیز افزایش می‌دهد. به همین دلیل، همه باید بدانند که آیا زگیل تناسلی واگیردار است یا خیر و با روش‌های انتقال آن آشنا شوند تا از خطرات احتمالی پیشگیری کنند. همان‌طور که همیشه گفته شده، پیشگیری بهتر از درمان است؛ پس شناخت این بیماری و راه‌های انتقال آن می‌تواند نقش مهمی در جلوگیری از ابتلا داشته باشد.
بیشتر بخوانید: آیا زگیل تناسلی خطرناک است؟
زگیل تناسلی یا ویروس اچ‌پی‌وی چیست؟
ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) یکی از شایع‌ترین عفونت‌های ویروسی در جهان است که می‌تواند پوست و غشاهای مخاطی بدن را آلوده کند. این ویروس بیش از ۲۰۰ نوع مختلف دارد که حدود ۴۰ نوع از آنها نواحی تناسلی را درگیر می‌کنند. برخی از این انواع کم‌خطر بوده و تنها باعث ایجاد زگیل‌های خوش‌خیم می‌شوند، اما برخی دیگر پرخطر بوده و احتمال ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهند. در کل دو نوع ویروس HPV داریم که عبارت‌اند از:
ویروس‌های کم‌خطر
این نوع از ویروس‌ها باعث ایجاد زگیل‌های پوستی و تناسلی خوش‌خیم می‌شوند که معمولاً دردناک نیستند اما ممکن است موجب خارش و ناراحتی شوند. انواع ۶ و ۱۱ از جمله رایج‌ترین سویه‌های کم‌خطر هستند که عامل ۹۰ درصد زگیل‌های تناسلی محسوب می‌شوند.
ویروس‌های پرخطر
برخی از انواع ویروس اچ‌پی‌وی با تغییر در سلول‌های بدن، احتمال ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهند. انواع ۱۶ و ۱۸ از مهم‌ترین سویه‌های پرخطر هستند که ارتباط مستقیمی با سرطان دهانه رحم، مقعد، آلت تناسلی و حتی گلو و حنجره دارند.
پس از ورود ویروس HPV به بدن، در سلول‌های پوست یا مخاط مستقر شده و شروع به تکثیر می‌کند. در بیشتر موارد، سیستم ایمنی بدن در طی یک تا دو سال ویروس را از بین می‌برد. اما اگر سیستم ایمنی ضعیف باشد یا فرد در معرض سویه‌های پرخطر قرار بگیرد، ویروس می‌تواند به‌صورت پایدار در بدن باقی بماند و منجر به ایجاد زگیل تناسلی یا حتی سرطان شود.
آیا زگیل تناسلی واگیردار است یا خیر؟
بله، ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) که عامل ایجاد زگیل و تبخال تناسلی است، از طریق تماس مستقیم پوست به پوست در نواحی دارای مخاط، به‌راحتی منتقل می‌شود. یکی از شایع‌ترین راه‌های انتقال این ویروس، رابطه جنسی است. با این حال، راه‌های دیگری نیز برای سرایت آن وجود دارد، از جمله:
تماس مستقیم با پوست آلوده (حتی بدون رابطه جنسی)
استفاده از وسایل شخصی مشترک مانند تیغ اصلاح، حوله یا لباس زیر
انتقال از مادر به نوزاد در هنگام زایمان طبیعی
انتقال از طریق دست آلوده (مثلاً لمس زگیل و سپس تماس با ناحیه تناسلی)
راه‌های انتقال زگیل تناسلی
۱. رابطه جنسی پرخطر (بدون محافظت)
۲. استفاده از وسایل شخصی مشترک
۳. تماس مستقیم با پوست فرد آلوده
۴. انتقال مادر به نوزاد در هنگام زایمان
۵. رابطه جنسی دهانی
۶. تماس با زخم‌های باز یا خراش‌های پوستی
۷. استفاده از تجهیزات پزشکی آلوده
۸. تماس غیرجنسی در شرایط خاص
آیا ویروس HPV فقط از طریق رابطه جنسی منتقل می‌شود؟
خیر، اگرچه رابطه جنسی مهم‌ترین راه انتقال HPV است، اما تنها راه آن نیست. این ویروس می‌تواند از طریق تماس مستقیم پوست به پوست، استفاده از وسایل شخصی آلوده (مانند تیغ اصلاح، حوله و لباس زیر) و حتی انتقال مادر به نوزاد در حین زایمان طبیعی منتقل شود.
چه راه‌هایی برای پیشگیری از زگیل تناسلی وجود دارد؟
افرادی که ویروس HPV وارد بدن آنها می‌شود، در صورتی که سیستم ایمنی قوی داشته باشند، بدنشان به‌طور خودکار این ویروس را از بین می‌برد. اما اگر سیستم ایمنی ضعیف باشد، این ویروس می‌تواند منجر به ایجاد زگیل تناسلی شود. روش‌های مختلفی برای پیشگیری از این ویروس وجود دارد که در ادامه به مهم‌ترین آنها می‌پردازیم:
۱. تقویت سیستم ایمنی بدن
بدن انسان در بسیاری از موارد می‌تواند ویروس HPV را به‌طور طبیعی از بین ببرد، اما این موضوع بستگی زیادی به قدرت سیستم ایمنی دارد. تغذیه سالم، ورزش منظم و مصرف مکمل‌های تقویت‌کننده سیستم ایمنی از روش‌های مهم پیشگیری محسوب می‌شوند.
۲. پرهیز از روابط متعدد جنسی
یکی از مهم‌ترین عوامل انتقال زگیل تناسلی، داشتن شرکای جنسی متعدد است. بر اساس آمار، از هر سه فرد مبتلا، دو نفر از طریق رابطه جنسی آلوده شده‌اند. اگر فردی علائم زگیل تناسلی دارد، باید از برقراری رابطه جنسی خودداری کند، زیرا این بیماری بسیار مسری است.
۳. رعایت بهداشت فردی
استفاده نکردن از وسایل شخصی مشترک، شست‌وشوی منظم دست‌ها و رعایت بهداشت نواحی تناسلی از مواردی است که احتمال انتقال ویروس را کاهش می‌دهد.
۴. استفاده از واکسن HPV
واکسیناسیون یکی از مؤثرترین روش‌های پیشگیری از ابتلا به انواع خطرناک ویروس اچ‌پی‌وی است. واکسن‌هایی مانند گارداسیل و سرواریکس می‌توانند از بروز برخی سویه‌های پرخطر این ویروس جلوگیری کنند.
بیشتر بخوانید: آیا زگیل تناسلی خارش دارد؟
درمان زگیل تناسلی
اگر به زگیل تناسلی مبتلا شده‌اید، باید در سریع‌ترین زمان ممکن نسبت به درمان آن اقدام کنید تا از بروز عوارض جدی جلوگیری شود. مهم‌ترین روش درمان، تقویت سیستم ایمنی بدن است، زیرا این تنها راهی است که می‌تواند ویروس را از بدن ریشه‌کن کند. روش‌های درمانی شامل موارد زیر هستند:
۱. افزایش توان سیستم ایمنی بدن
تقویت سیستم ایمنی از طریق تغذیه سالم، مصرف مکمل‌های طبیعی و سبک زندگی سالم، به مقابله با ویروس کمک می‌کند. مصرف مواد غذایی حاوی آنتی‌اکسیدان، ویتامین C، زینک و ژل رویال می‌تواند نقش مهمی در این زمینه داشته باشد.
۲. استفاده از واکسن HPV
واکسن اچ‌پی‌وی مانند گارداسیل، به‌عنوان یک اقدام پیشگیرانه توصیه می‌شود، اما می‌تواند در برخی موارد برای افراد مبتلا نیز مفید باشد. البته این واکسن عوارضی مانند تب، سردرد و ضعف موقتی نیز دارد که باید در نظر گرفته شود.
۳. استفاده از داروهای موضعی و خوراکی
برخی داروهای تجویزی مانند پودوفیلوکس، ایمی‌کیمود و سالیسیلیک اسید می‌توانند به کاهش و از بین بردن زگیل‌های تناسلی کمک کنند. این داروها معمولاً توسط پزشک تجویز شده و باید با دقت مصرف شوند.
۴. کرایوتراپی (فریز کردن زگیل)
در این روش، زگیل‌های تناسلی با استفاده از نیتروژن مایع منجمد شده و پس از مدتی از بین می‌روند. کرایوتراپی یکی از روش‌های سریع برای حذف ضایعات پوستی ناشی از ویروس اچ‌پی‌وی است.
۵. لیزر درمانی و الکتروکوتر
در مواردی که زگیل‌های تناسلی مقاوم هستند، از روش‌های لیزر درمانی یا سوزاندن با الکتروکوتر استفاده می‌شود. این روش‌ها معمولاً تحت نظر پزشک متخصص انجام می‌شوند و می‌توانند نتایج موثری داشته باشند.
۶. استفاده از ترکیبات طبیعی و گیاهی
مصرف برخی ترکیبات طبیعی مانند روغن درخت چای، عصاره سیر، سرکه سیب و بره‌موم می‌تواند به کاهش علائم زگیل تناسلی کمک کند. معجون زگیل تناسلی کندوک نیز یکی از گزینه‌های طبیعی مؤثر در این زمینه است. این روش‌ها معمولاً در کنار سایر روش‌های درمانی استفاده می‌شوند و تأثیر آنها در افراد مختلف متفاوت است.
آیا زگیل تناسلی واگیردار است و درمان قطعی دارد؟
در حال حاضر هیچ دارویی برای حذف کامل ویروس HPV وجود ندارد؛ با این حال، درمان‌هایی وجود دارند که می‌توانند به کنترل علائم و تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کنند. در بسیاری از افراد، بدن به‌طور طبیعی ویروس را مهار کرده و از بین می‌برد، اما در برخی دیگر ممکن است این عفونت سال‌ها در بدن باقی بماند. به همین دلیل، پیشگیری، تقویت سیستم ایمنی و رعایت بهداشت جنسی از مهم‌ترین راهکارهای مقابله با HPV هستند.
