فهرست مطالب
سندروم خستگی مزمن یک نوع اختلال در بدن است و با خستگی بیش از حد مشخص می شود و این عارضه دلیل مشخصی ندارد. این سندروم با هیچ بیماری پزشکی قابل تشخیص نیست. امکان دارد که خستگی در پی فعالیت جسمی و روانی بدتر شود و با استراحت کردن بهبود نیابد.
به علاوه این بیماری به عنوان بیماری تحمل سیستمیک و یا آنسفالومیلیتیت میالژیک نیز شناخته می شود و بعضی اوقات به طور مختصر آن را به عنوان سندروم خستگی مزمن بیان می کنند. تاکنون علت این سندروم پیدا نشده هر چند که برخی می گویند ممکن است که دلیل آن عفونت های ویروسی و یا استرس روانی باشد. بعضی از متخصصان ذکر کرده اند که امکان دارد که ترکیبی از عوامل منجر به، به وجود آمدن این سندروم شود.
سندروم خستگی مزمن چیست؟
به پیامدی که استرس بلند مدت به وجود می آورد سندروم خستگی مزمن می گویند که تقریبا به مدت زمان 6 ماه طول می کشد. سندروم خستگی مزمن را به سه مرحله تقسیم می کنند، مرحله اول مرحله اعراض و علائم ابتدائی نامیده می شود که منجر به علائم فشار روانی و جسمی می شود ولی فرد بیمار همچنان می تواند کارهای روزمره اش را انجام دهد.
بیشتر مردم بعد از مشاهده چنین علائمی به این نتیجه می رسند که علائم ناشی از استرس خیلی زیاد است و شیوه زندگی شان را تغییر می دهند. اگر برای این مشکل راه درمانی پیدا نکنید احتمالا به مرحله اضطراری وارد می شوید، معمولا این دوره خیلی زود و ناگهانی به وجود می آید.
از جایی که بیمار غیر فعال می شود ممکن است که این مرحله تا چندین هفته طول بکشد. ممکن است که برای بیمار از بستر برخاستن، واضح فکر کردن و یا تمرکز خیلی سخت و غیر ممکن باشد و توانایی چندین کار را با یکدیگر نداشته باشد. امکان دارد که در این مرحله احساس بیچارگی و پانیک به بیمار دست دهد که شاید آن را با افسردگی اشتباه بگیرد.
مرحله سوم مرحله بهبود نام دارد، در این مرحله فرد مبتلا به آن تقریبا توانایی های خودش را دوباره بدست می آورد ولی هنوز هم خیلی خسته است، در برابر فشار عصبی حساس است و در حافظه و تمرکز به مشکل دچار است. فرد بیمار کم کم در مرحله بهبود توانایی هایش را بدست می آورد و سعی می کند که مثل قبل در کارهای روزمره اش فعالیت و کارکرد نرمالی داشته باشد. اختلال سندروم خستگی به طور مداوم حساسیت بالایی را در برابر استرس و یا فشار عصبی به جا می گذارد حتی بعد از، از بین رفتن علائم آن.
علت و عوامل سندروم خستگی مزمن
اینگونه به نظر می رسد که کسانی که مبتلا به این اختلال هستند حتی به فعالیت کم و ورزش نیز حساس هستند. هرچند که علت این سندروم هنوز مشخص نشده است ولی محرک های احتمالی این عارضه شامل موارد گفته شده زیر می شوند:
عفونت های ویروسی
از آنجایی که بعضی از افراد بعد از عفونت ویروسی به سندروم خستگی مزمن دچار می شوند. محققان این فرضیه را مطرح کرده اند که امکان دارد ویروس ها باعث به وجود آمدن این اختلال شوند. ویروس های مشکوک شامل ویروس تب خال و ویروس اپستین می شوند ولی تا کنون هیچ مدرک قطعی در مورد این پیدا نکرده اند.
مشکلات سیستم ایمنی بدن
ممکن است که سیستم ایمنی کسانی که به این سندروم مبتلا هستند در مقایسه با افراد سالم متفاوت باشد و این اختلال ها منجر به سندروم خستگی مزمن شده اند.
عدم تعادل هورمونی
کسانی که به سندروم خستگی مزمن دچار هستند بعضی اوقات مقداری هورمون غیر طبیعی به وجود آمده در هیپوتالاموس غدد هیپوفیز و یا غدد آدرنال دارند ولی دلیل این ناهنجاری ها تا کنون مشخص نشده است.
عوامل سندروم خستگی مزمن
سن
این عارضه ممکن است که در هر سنی به وجود آید ولی شیوع آن در سن های 40 تا 50 سال بیشتر است.
جنسیت
این عارضه در خانم ها نسبت به آقایان شیوع بیشتری دارد ولی این احتمال هم وجود دارد که بخاطر این باشد که خانم ها بیشتر علائمشان را میگویند تا مردان.
استرس:
داشتن مشکل در مدیریت استرس ممکن است منجر به ایجاد سندروم خستگی مزمن شود.
علائم سندروم خستگی مزمن
- سردرد
- گلودرد
- خستگی
- اختلال در خواب
- تمرکز نداشتن و از دست دادن حافظه
- درد مفاصل و ماهیچه بی دلیل
- بزرگ شدن غدد لنفاوی در زیر بغل و یا گردن
- خستگی بسیار زیاد بیشتر از 24 ساعت بعد از انجام دادن تمرینات بدنی و یا ذهنی
- کم شدن تمرکز و قدرت حافظه
- گلو درد
- درد عضلانی بی دلیل
- درد مفصلی بدون قرمزی و یا تورم که از مفصلی به سوی مفصلی دیگر میرود
- ضعف بسیار زیاد به خصوص بعد از بیدار شدن در صبح
- خستگی و التهاب چشم ها و تاری در دیدن و حساس بودن چشم ها به نور
- حساسیت به تغیرات دما
- تشنگی بسیار زیاد و نیاز به دفع ادار
- حملات پانیک به خصوص بعد از استفاده از داروهای شیمیایی و یا گیاهی خاص
تمامی علائم و نشانه های گفته شده در بیماران مبتلا به این سندروم قابل مشاهده است ولی در بعضی از بیماران برخی دیگر از علائم نیز وجود دارد که در ادامه آنها را بیان میکنیم:
- افت فشار خون و بالا رفتن ضربان قلب وقتی که می ایستید
- سرد شدن پاها و دست ها و عرق کردن دست و پا هنگام سرد بودنشان
- پرش های غیر ارادی عضلانی
- لرزش پاها و احساس تعادل نداشتن هنگام ایستادن و افت جریان خون مغزی
- حساسیت و آلرژی داشتن به بعضی از غذاها به علاوه الکل، عطر، مواد شیمیایی، دارو،سر و صدا و نور
- نامنظم بودن ضربان قلب
- درد در قسمت پشت سر و گردن و زیر جمجمه
- افسردگی، تحمل نکردن استرس، ترس و عصبانیت، زود رنج بودن و احساس مرگ و تباهی
روش های درمان خستگی مزمن
این عارضه درمانی قطعی و مشخصی ندارد و درمان هایی که برایش بیان می کنیم فقط علائم آن را تسکین می دهند و کنترل می کنند.
- داروها: بیشتر افرادی که به سندروم خستگی مزمن مبتلا هستند به افسردگی نیز مبتلا هستند. درمان های افسردگی باعث می شوند که مقابله با علائم سندروم خستگی مزمن راحت تر شود. مصرف مقدار کمی از داروهای ضد افسردگی در بهبود خواب و کاهش علائم این عارضه کمک میکنند.
- مقابله با بیماری و حمایت: تجربه عارضه سندروم خستگی مزمن در هر کسی متفاوت است. داشتن حمایت های عاطفی و مشاوره در مقابله با شرایط قطعیت و محدودیت های ناشی از این عارضه کمک می کند.
- فعالیت های روزانه: اگر این بیماری عود کند انجام دادن کارهای روزانه برای شما خیلی سخت می شود . برای انجام دادن این کارها باید برنامه ریزی داشته باشید و وقتی که فکر کردید بهبود یافته اید می توانید مانند قبل به انجام کارهایتان بپردازید ولی توجه کنید که اگر در هنگام انجام این کارها به خودتان فشار وارد کنید ممکن است که دچار صدمه شوید. انجام دادن دوباره این چرخه باعث این می شود که بیماری دوباره عود کند پس باید در انجام فعالیت های روزانه و استراحتتان تعادل داشته باشید.
- تغذیه: برسی کردن مواد غذایی که مصرف میکنید میتواند به مدیریت علائم سندروم خستگی مزمن کمک کند. شما باید از مصرف و استفاده مواد غذایی و مواد شیمیایی که به آنها حساسیت دارید بپرهیزید. به علاوه تقسیم وعده های غذایی در طول روز می تواند در حفظ سطح انرژی به شما کمک کند و میل وعده های کمتر نیز می تواند در کنترل حالت تهوع که بعضی اوقات با سندروم خستگی مزمن به وجود می آید موثر باشد. بهتر است که برای کنترل کردن سطح انرژی مصرف شکر، شرینی ها و کافئین را به حداقل برسانید.
